Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2011

Πέθανε ο Γιάννης Σταματίου

Το blog αυτό αγαπάει--και δεν το κρύβει--το ελαφρό τραγούδι. Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε σε έναν σπουδαίο άνθρωπο του λαϊκού τραγουδιού που πέθανε στις 17 του Γενάρη: τον Γιάννη Σταματίου, τον δεξιοτέχνη του μπουζουκιού που βαφτίστηκε "Σπόρος" από τον Μανώλη Χιώτη επειδή ήταν μόλις 13 χρόνων, μαθητής της τρίτης τάξης του οκτατάξιου γυμνασίου, όταν ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη λαϊκή μουσική.

Αυτό συνέβη τον χειμώνα του 1948: ο Σπόρος εγκατέλειψε το γυμνάσιο και αφοσιώθηκε στο λαϊκό τραγούδι. Έκανε το επίσημο ντεμπούτο του το καλοκαίρι του 1950 στο κέντρο "Νίκη", στον Νέο Κόσμο, ενώ δύο χρόνια μετά άρχισε να ηχογραφεί δίσκους. Συμμετείχε ως σολίστ σε εκατοντάδες ηχογραφήσεις τραγουδιών μεγάλων συνθετών όπως οι Σπ. Περιστέρης, Β. Τσιτσάνης, Γ. Μητσάκης, Μ. Χιώτης, Γ. Ζαμπέτας, Θ. Δερβενιώτης, Μ. Χατζιδάκις, Γ. Μουζάκης, Γ. Κατσαρός, Γ. Βέλλας, Λ. Μαρκέας, Ζ. Ιακωβίδης και άλλων. Το μπουζούκι του συνόδεψε μεγάλες φωνές όπως οι Σ. Μπέλλου, Στ. Καζαντζίδης, Γρ. Μπιθικώτσης, Μ. Λίντα, Π. Γαβαλάς, Κ. Γκρέυ, Γ. Λύδια, Α. Χρυσάφη, Μ. Μελάγια, Ζ. Σαπουντζάκη, Τ. Μαρούδας, Τ. Βοσκόπουλος, Μαρινέλλα κ.ά.

Ο Πάνος Γεραμάνης έχει γράψει ότι όλοι οι συνθέτες ζητούσαν από τον Γιάννη Σταματίου να παίξει σε τραγούδια τους, όχι μόνο γιατί ήταν σπουδαίος δεξιοτέχνης, αλλά γιατί αυτοσχεδίαζε στις εισαγωγές και έκανε ακόμη πιο όμορφα τα τραγούδια τους. Ο Χιώτης τον θεωρούσε alter ego του και ο Στέλιος Καζαντζίδης τον αποκαλούσε "μπουζούκαρο". Ο Σταματίου εμφανίστηκε σε πολλά λαϊκά κέντρα της Αθήνας μέχρι το 1958: τη χρονιά εκείνη έφυγε στην Αμερική όπου γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία. Το κοινό του αποτελούνταν όχι μόνο από Έλληνες/Ελληνίδες της διασποράς αλλά και από διάσημους Αμερικανούς όπως ο Φρανκ Σινάτρα και ο Έλβις Πρίσλεϋ. Μέχρι το 1980 μοίραζε τον χρόνο του σε Ελλάδα και Αμερική. Το 1980 επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα και συνέχισε τις εμφανίσεις του σε νυχτερινά κέντρα, ταβέρνες και ρεμπετάδικα μέχρι πριν από λίγα χρόνια (διαβάστε εδώ μια άποψη για μια εμφάνισή του το 2001).


Συναντήθηκε κάποια στιγμή και με τη Ρένα Βλαχοπούλου! Στις αρχές του 1971 η Ρένα έχει πάψει πλέον να εμφανίζεται σε νυχτερινά κέντρα για ολόκληρη σεζόν και προτιμάει να πραγματοποιεί περιορισμένο αριθμό εμφανίσεων συνήθως την περίοδο της Αποκριάς. Έτσι τον Φεβρουάριο του 1971 εμφανίζεται επικεφαλής του προγράμματος της "Παληάς Αθήνας" όπου παρουσιάζεται η ρεβύ πίστας Ερωτικό γαϊτανάκι των Ναπολέοντα Ελευθερίου και Λυκούργου Μαρκέα. Συμμετέχουν η Κλειώ Δενάρδου, ο Τέρης Χρυσός, το χορευτικό ζευγάρι Γιάννης Φλερύ και Λίντα Άλμα, ενώ για το λαϊκό πρόγραμμα είναι υπεύθυνοι/ες η Ζωζώ Κυριαζοπούλου (που πάντως έχει ηχογραφήσει και δίσκο με τραγούδια των Αττίκ και Χαιρόπουλου!), ο Πέτρος Μήλας, η Νάγια Τρώνη και ο Γιάννης Σταματίου! Φαίνεται πως η Ρένα αξιοποιεί τη μοναδική της ικανότητα να συνδυάζει το... "ευρωπαϊκό" θέαμα και το λαϊκό τραγούδι, καθώς υπάρχουν δυο τουλάχιστον φωτογραφίες στις οποίες τραγουδάει με τη συνοδεία του Γιάννη Σταματίου. Πόσο τυχεροί/ές θα ήμασταν αν είχαν διασωθεί ηχογραφήσεις (και) από εκείνη τη συνεργασία...
 
Ούτε οι γνώσεις μου ούτε ο χρόνος μου μού επιτρέπουν να γράψω περισσότερα για τον Γιάννη Σταματίου. Σας παραπέμπω στο χρησιμότατο κείμενο του Πάνου Γεραμάνη το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε στο ένθετο του CD Γιάννης Σταματίου "Σπόρος": Μουσικές Ανταύγειες και αναδημοσίευσαν τα Μουσικά Προάστια του Ηρακλή Οικονόμου και από το οποίο άντλησα πληροφορίες για αυτό το μικρό αφιέρωμα...

Δεν υπάρχουν σχόλια: